(ON)SPECTACULAIR

Lezing gehouden op een studiedag georganiseerd door WIEV (nu VONX) in Gent / Belgie in 2006

Stel je even een wc rol voor.

Het is iets heel gewoons wat je niet opvalt, onspectaculair.

Maar als je `s nachts op de wc zit en en het is op en er is niemand in de buurt en er zijn ook geen keukenrollen of ander papier dan wordt een hele normale wc rol tot iets bijzonders.

Iets wat je graag zou willen hebben. Waar je een groot verlangen naar krijgt.

Zo is het ook met seks.

Het is eigenlijk onspectaculair maar als je het niet hebt om de een of andere reden  dan wordt het een heel centraal belangrijk thema.

Omdat het een menselijke basisbehoefte is.

Natuurlijk is de vergelijking met een wc rol niet helemaal passend:

natuurlijk is seks een hele intensieve levensenergie, een bron van vreugde en levendigheid, een vorm van diepe communicatie. In oude culturen bestond er zoiets als een heilige liefdeskunst.

Het is een bron van kracht of ……… dat kan het zijn ........

Vaak is het ook een uitputtende machtsstrijd, een saaie gymnastiek, een theaterstuk, een willen bevredigen en bevredigd worden, een afleiding van onszelf, een vlucht, een willen bezitten, pure gewoonte……..

Seks is in onze samenleving iets wat je met één iemand mag hebben en dat heet dan relatie.

En er zijn zelfs mensen die menen dat je het alleen mag hebben als je de bedoeling hebt er een kind mee te produceren dus niet gewoon zo voor je plezier.

Dat wat wij relatie noemen is niet zelden een kleine comfortabele gevangenis voor twee mensen die zekerheid zoeken in een onzekere wereld.

Die niet met zichzelf alleen willen zijn omdat wij niet geleerd hebben hoe dat moet, we het “alleen kunnen zijn” niet op waarde schatten in onze samenleving.

Alleen zijn is zielig en samenzijn als paar is iets waarvan je behoort te dromen.

Die mensen en daar reken ik mezelf bij, die de mogelijkheid hebben om seksualiteit te leven en verschillende relaties uit te proberen en te onderzoeken, hebben de mogelijkheid om hun eigen individuele vorm van seksualiteit te ontdekken/ te vinden. Erachter te komen: wat past echt bij mij?

Hoe kan ik relaties en seks respectvol en liefdevol leven?

Degenen die geen mogelijkheden hebben om welke reden dan ook blijven in de situatie van de persoon midden in de nacht zonder toiletpapier.

Mensen met een verstandelijke beperking onderscheid ik voor mijn werk even in twee groepen:

mensen met een lichte verstandelijke beperking en mensen met een zware verstandelijke beperking

De eerste groep heeft net zoals wij allerlei ongereflecteerde ideeën opgepikt over seks en relaties.

Van hun ouders, van de tv, van overal in de samenleving en ze willen ook meedoen, erbij horen.

Ze verlangen ook naar een vriend of een vriendin en misschien ook naar kinderen krijgen.

Deels omdat ze net als wij geloven wat ze hebben gehoord en deels ook zijn dat ook echte van binnen uitkomende verlangens net als bij ons.

Het kan dan gebeuren dat ze moeilijkheden ontmoeten bij het realiseren van deze wensen: ouders die ze te zeer willen beschermen, professionele ondersteuners die het moeilijk vinden of niet bereid zijn om ze op dit gebied de juiste ondersteuning te geven, een samenleving waarin ze vaak worden gezien als a-seksueel omdat ze nog minder in het schoonheidsideaal passen dan de meesten van ons.

Dan kan een situatie ontstaan waarin een betaalde seksuele dienstverlening een mogelijkheid biedt om ervaringen te maken, om een begin te maken met het seksueel ervaren van je eigen lichaam MET iemand anders.

Dan is het belangrijk dat de client begrijpt dat dit een ervaringsmogelijkheid is en geen “liefdesrelatie”.

Om dit te kunnen begrijpen heeft hij/zij een seksueel dienstverlener nodig die hem/haar daar reine wijn inschenkt, iemand die zijn grenzen kent en vriendelijk en respectvol duidelijk kan maken wat mogelijk is en wat niet EN een omgeving die ook bereid is hem/haar bij eventuele verwarringen te ondersteunen en te verhelderen.

Ik weet door mijn ervaringen dat dit mogelijk is en dat mensen met een verstandelijke beperking vaak onderschat worden wat dit betreft. Ik wil daarmee niet zeggen dat dat altijd lukt.

Ideaal is het dan natuurlijk als zo iemand dit kan nemen als een ondersteuning om (zelf) bewuster te worden en dan in staat is een relatie te vinden en te onderhouden.

De tweede groep, de mensen met een zgn. zware verstandelijke beperking, zijn om welke redenen dan ook niet in staat om de indrukken, de prikkels die van buiten op ze afkomen zo te filteren en waar te nemen dat het plaatje dat wij “de wereld” of “de realiteit” noemen ontstaat.

Niet op de manier waarop wij overeengekomen zijn dat we het zien.

Ze zijn op een bepaalde manier daardoor ook vrijer.

Ze kennen de regels niet. Ze weten b.v. niet dat je het niet al te duidelijk mag laten zien als je kwaad bent of verdrietig of opgewonden. Ze zijn niet zo goed gedresseerd als wij.

Het betekent ook dat ze zonder onze ondersteuning niet kunnen leven of overleven.

Wij besluiten dan om ze, zo veel mogelijk, zo goed als het gaat, de normen bij te brengen die in onze samenleving heersen. Deels omdat we ze willen helpen zo vrij en zelfstandig mogelijk te zijn en deels omdat we te lui zijn om ons in te laten op “het andere”, “het onberekenbare”, het “onverklaarbare” en soms ook “het onfatsoenlijke”.

En niet willen kijken naar onze angst voor het oncontroleerbare.

Deze mensen zijn dus vaak authentieker dan wij en ik werk het liefst met deze mensen.

Voor mij is het een grotere uitdaging en ik heb ook het gevoel dat een verantwoordingsbewuste seksuele dienstverlening hier het meest op zijn plaats is. Deze mensen kunnen niet dat wat wij een relatie noemen aangaan. Daar ze natuurlijk wel een seksualiteit hebben ontstaan er vaak problemen. Deze problemen ontstaan vooral door een omgeving die er zich geen raad mee weet.

Dat heeft wederom vooral daarmee te maken dat maar heel weinig mensen hun eigen seksualiteit gereflecteerd hebben en er ontspannen mee zijn.

Er is veel schaamte, benauwdheid en dat resulteert in het onvermogen om creatieve oplossingen te vinden.

De meeste mensen met wie ik werk hebben de aandacht getrokken door agressie en auto agressie, eindeloze mislukte pogingen om te masturberen, ondragelijk gewordene toenaderingspogingen tot mensen die daar steeds grenzen moeten zetten.

Meestal word ik dan eerst geengageerd voor een infoworkshop voor de medewerkers.

Dit geeft ze de mogelijkheid om het werk te leren kennen, vragen te stellen, twijfels, angsten en vooroordelen uit te spreken.

Pas als daar een gevoel van vertrouwen ontstaan is ben ik bereid individueel met mensen te werken.

Na een intensief voorgesprek maken we dan een afspraak.

Dan neem ik op een behoedzame manier contact op met deze persoon.

Soms lukt dat, soms lukt het heel goed en soms lukt dat niet.

Het kan gebeuren dat mensen met sterk autistische gedragspatronen zich niet kunnen openen voor zoveel nieuwe onbekende indrukken en ervoor kiezen in het vertrouwde bekende te blijven.

Als ik iemand de eerste keer ontmoet volg ik alles wat deze aangeeft.

Als hij/zij opstaat sta ik ook op, als hij gaat springen kan het zijn dat ik mee spring, soms maken we samen geluiden en als hij/zij zich terugtrekt trek ik me ook een stuk terug.

Bij sommigen heb ik het gevoel dat ze eerst testen in hoeverre zij de situatie kunnen bepalen.

Ondanks dat dit behoorlijk therapeutisch klinkt weiger ik het therapie te noemen en heb in die zin ook zo min mogelijk zgn. therapeutische doelstellingen.

Ik wil ook niet onder druk gezet worden dat dit of dat moet worden bereikt (b.v. dat ze niet meer “storen”). Ik probeer de medewerkers en mezelf er steeds weer aan te herinneren dat dit een ervaringsmogelijkheid is die de client uiteindelijk zelf invult.

Ik werk met verstandelijk beperkte mensen die geen gehoor hebben, mensen die doof en blind zijn, mensen die door een ongeluk of een ziekte gehandicapt zijn geworden, en mensen die vanaf hun geboorte gehandicapt zijn zoals b.v. autisten, mensen met Down Syndroom.

Mijn aanbod is voor mannen en vrouwen maar er wordt meestal door mannen gebruik van gemaakt.

Als kind was ik bang voor gehandicapten. Ik vond ze eng en ook was ik er een beetje vies van.

Dit is naar mijn mening veranderd doordat ik jarenlange intensieve zelfervaring gedaan heb als deel van mijn therapeutenopleiding.

Hierdoor heb ik veel van mezelf leren kennen en ontdekt wat er allemaal in mij steekt.

Iedereen die zich op zo’n proces inlaat kan vaststellen dat hij een vat vol tegenstrijdigheden, onbewuste gewoontes en een wonder aan mogelijkheden is.

Dit neemt de angst voor het “anders” zijn van anderen. Ze zijn dan nl. ook niet meer zo anders.

Ook heeft het een bewustzijn bewerkt dat een mens niet alleen zijn lichaam, zijn verstand en zijn gevoelens is. Het wezenlijke deel van een mens is iets onzichtbaars, een mysterie. Dat delen we met ieder ander mens, of nou “zwart” of “wit”, “man” of “vrouw”, “gehandicapt” of “niet gehandicapt”.

Afsluitend een citaat van Albert Einstein:

“Een mens is een deel van een geheel dat hij universum noemt, een deel begrenst door tijd en ruimte. Hij ervaart zichzelf, zijn gedachtes en gevoelens als iets wat afgescheiden is van de rest van de wereld, een soort optische illusie van het bewustzijn. Deze illusie is een gevangenis voor ons en maakt dat we ons begrenzen op onze persoonlijke wensen en dat we onze toeneiging maar aan een paar mensen geven, die we onze familie/ ons gezin noemen. Het is onze opgave ons uit deze gevangenis te bevrijden en ons te openen voor een liefde en meegevoel voor alle levende wezens en voor de alomvattende schoonheid van de natuur.”

Kontakt und Info:

Nina H. de Vries

Sexualassistenz & Fortbildung

www.ninadevries.com

00 - 49 - 179 - 42 40 379

Email: nina_devries@web.de